İplik Analizleri
Atkı ve Çözgü yönünde İplikler hammadde, büküm yönü ve miktarı, kat adedi ve renk yönünden tam bir analize tabi tutulacaklardır. Bu yapılırken iplikler hakkında daha önceden edindiğimiz bilgilerden faydalanacağız.
KUMAŞ GRAMAJ HESAPLARI
GENELLİKLE KULLANILAN İPLİK NUMARALANDIRMA SİSTEMLERİ
NUMARA DENYE ( Nd ) ( Ağırlık Sistemi )
9.000 m si 1 gr gelen iplik 1 Nd ' dir.
9.000 m si 70 gr gelen iplik 70 Nd ' <>dir.
9.000 m si 90 gr gelen iplik 90 Nd ' >dir.
9.000 m si 150 gr gelen iplik 150 Nd ' dir.
Polyester, naylon, floş ,asetat gibi flament iplikler genellikle Nd olarak numaralandırılır. Bu sistem içinde Desi tex de kullanılmaktadır . Numara denye mantığında yorumlanır, yalnız 9.000 m iplik yerine 10.000 m iplik düşünülür.
NUMARA METRİK ( Nm ) ( Uzunluk Sistemi )
1000 m si 1000 gr gelen iplik 1 Nm
20.000 m si 1000 gr gelen iplik 20 Nm
30.000 m si 1000 gr gelen iplik 30 Nm
60.000 m si 1000 gr gelen iplik 60 Nm
Ştapel ipliklerin numaralandırılmasında ve matematiksel işlemlerde kullanılır.
Kumaş Kenarı Ve Özellikleri
Bir kumaş kenarının temel fonksiyonu, en dışta kalan çözgü ipliklerini bağlayarak ayrılmasını ve yıpranmasını önlemektir. Bu, örneğin mekikli dokuma makinalarındaki gibi atkı ipliğinin bir masura süresince devamlı olması durumunda kolaylıkla sağlanabilmekte ve kumaşta gerçek kenar olarak adlandırabileceğimiz bir kenar oluşmaktadır.
Kumaş kenarından ikinci olarak istenen özellik; terbiye işlemlerinde germe kuvvetlerine dayanacak sağlam olmasıdır. Son olarak ta kumaşın kenarının temiz, üniform ve zarif görünümlü olması istenmektedir.
İstenen bu özelliklerin mekikli dokuma makinalarında dokunan kumaşlarda sağlandığı muhakkaktır. Mekiksiz dokuma makinalarının üretilip, kullanılır hale gelmesiyle dokunan kumaşlarda yapı olarak önemli ve belki de yek değişiklik kumaş kenarları olmuştur. Mekiksiz dokuma makinalarında atkı ipliğinin bir kütle olarak taşınamayıp uç transferi yapılması sonucu, gerçek kenar kavramı tamamen değişmiş ve kumaş kenarından istenen özellikleri verebilecek yeni yapılar gerçekleştirilmiştir.
Bu konuda dokuma makinası imalatçıları çeşitli çözümler getirmişlerse de bunları temel olarak 3 bölümde incelemek mümkündür:
a-Kıvırma ( tuck-in ) kenar
b-Saçak ( leno ) kenar
c-Isı ile kesme kenar
a- Kıvırma ( tuck-in ) kenar :
Kıvırma kenarın, kumaş kenarından istenen özelliklerin hepsini karşılayan bir form olduğunu söylenebilir. Burada temel olarak kenar oluşumu şöyle gerçekleşmektedir.
Atılan atkı ipliği kumaş kenarından 1.2-1.5 cm. kadar taşmış durumdadır. Bu taşan uçlar kenar kıvırıcı mekanizmasındaki bir tutucu tarafından yakalanır. Atılacak bir sonraki atkıdan sonra tutucular yakalanmış olan atkı uçlarını bırakır ve kenar kıvırma tığları da bu ağızlık uçları içine doğru kıvırır. Kıvrılan uçların tefeleme işlemi, yeni atılan atkı ile birlikte yapılır ve böylelikle kenarda iyi bir bağlantı sağlanmış olur.
b-Saçak ( leno ) Kenar :
Bu tip kenarlarda temel olarak en dıştaki çözgü ipliği birbiri üzerine kıvrılır ve leno örgüye benzer bir oluşum göstererek kenarda bir bağlantı sağlarlar. Ancak çoğunlukla leno kenar oluşumu için ilave bir mukavemeti yüksek monofilament iplik veya eşdeğeri herhangi bir iplik ( örneğin pamuklu işletmelerinde bu işlem için 40/2 veya 60/3 pamuk ipliği kullanılmaktadır. ) kullanarak en dıştaki 3 veya 4 çözgü teline bağlayarak stabiliteyi yeteri kadar sağlayabilen sistemler kullanılmaktadır.
Bu konuda dokuma makinaları imalatçıları bir çok sistemler ve konstrüksiyonlar geliştirmişler ve halen kullanılmaktadırlar.
c-Isı ile kesme kenar :
Bu tip kenar yapma basit olup, termoplastik elyaflar için kullanılmaktadır. Bu işlem için kumaş kenarlarında normalden biraz daha genişlikte kenar oluşturulur. ve bu kenar daha sonra ısıtıcı rezistans vasıtasıyla ortasından kesilir. Isı etkisi ile, en dışta kalan 1-2 çözgü ipliği ile atkı ipliği uçları erir ve sonuçta biribirine yapışarak kumaş kenarlarını stabil hale getirirler.
İPLİK NUMARALANDIRMA SİSTEMLERİ
NUMARA DENYE ( Nd ) ( Ağırlık Sistemi )
9000 m si 1 gr gelen iplik 1 Nd ' dir.
9000 m si 70 gr gelen iplik 70 Nd ' dir.
9000 m si 90 gr gelen iplik 90 Nd ' dir.
9000 m si 150 gr gelen iplik 150 Nd ' dir.
Polyester, naylon, floş gibi iplikler genellikle Nd olarak numaralandirilir.
NUMARA METRİK ( Nm ) ( Uzunluk Sistemi )
1000 m si 1000 gr gelen iplik 1 Nm
20000 m si 1000 gr gelen iplik 20 Nm
30.000 m si 1000 gr gelen iplik 30 Nm
60.000 m si 1000 gr gelen iplik 60 Nm
Ştapel iplikler genellikle Nm veya Ne olarak numaralandırılır.
NUMARA İNGİLİZ (NE) NE.İ NM e çevirmek için Ne x 1,69= Nm formülünü kullanırız.
|
